نقشه کشی سیاسی در خون اوست: رزاق مامون

 نقشه کشی سیاسی درخون اوست!

آیا بحران رهبری دراردوگاه «مقاومت» ضد طالبان پایان یافته یا بحران درحال گذار به یک مرحله تازه است؟ 

شاهد چانس درخشان، دریک زمانِ حساس و تصادفی (تنش بی پیشینه وتاریخی برسر قدرت سیاسی و نخستین رزمایش گسترده همراه با به کارگیری لشکری از رسانه های دیداری، شنیداری و شبکه های ارتباطات مجازی) به روی استاد عطا لبخند زد و موقعیت وی را به عنوان رهبر «مقاومت» ضد طالبان درمرحله ی کنونی وآینده، برجسته ساخت. این دیگربر هیچ کس پوشیده نیست. اگر ما اغماض کنیم، زنده گی جاری از آن حکایه می کند.

کسانی که از نام «مقاومت» درحکومت 13 سال اخیر به مقام های عالیه رسیده و دریک ائتلاف خاموش، واحد های رزمنده و خط شکن طالبان را از زندان رها کردند؛ به آموزش، فرهنگ، ارزش های مدنی وتاریخی، یک نگاهی هم نکردند؛ به غیراز ثروت، قراردادها و فروش زراد خانه های بزرگ و ذخایر پنجشیر، هیچ چیزی از نظر سیاسی واعتبار تاریخی نصیب نشدند.
عطا محمد نورهم به سیاستگری ثروتمند، با جوهره های مشخص رهبری سیاسی یک دوران جدید دربرابر شان رشد کرد؛ هم بهتراز همتایان «تنظیمی» دریافته بود که قدرت واقعی درسیاست مشخص نهفته است؛ نه در سیاست بازی ها به شیوه «سیدحسین چاریکاری» و تجارت بازی به رقم «ملک محسن ها».

امتیاز طالب، درموضعگیری ها وشعارهای مشخص، قاطع وپیگیر شان بیان می شود، درجناح مقاومت، تنها عطا محمد نور بود که درسکوی روش بالمثل و چیزی هم بیشتر دربرابرخونتای طالب، پاشنه محکم کرد. سنت گرا های بیگانه با گذشته و تجارب تاریخ افغانستان ودنیا، دل وجرأت خود را با یک مشت«مصلحت» های ویرانگر معاوضه کردند؛ کاری که عطا نورعکس الحرکت آن را درپیش گرفت.

عطا نوردرسال 2006  بی پرده به من گفت: به کسانی که درکابل سرنوشت سیاسی مردم ما را درحکومت به نام خود سکه زده اند، هرگز باور ندارم!

او از همان زمان خودش را برای احراز قافله سالاری درسال های پسین آماده میکرد و گروه مشاورانِ چیزفهم را دراطراف خود ایجاد کرده است. اکنون باد شدیدی که از بلخ می وزد، سایبان های قدیمی وآفتاب زده ی سیاسیون مرکز نشین را به زودی به هوا خواهد کرد. اما بلند پروازی های عطا، هنوز زود باشد که رنگ وجاذبه ی کاریزماتیکی خود را به طور کامل نشان بدهد.

دست آوردی که آقای نور به آن دست یافت، به غیر از مانورهای تبلیغاتی و هشدارها برای سازماندهی جنبش های مدنی سبز و نارنجی، هیچ مخارج دیگری نداشت واین چانس، واقعاً شگفت انگیز است. گویا نقشه کشی سیاسی در خون اوست.  مثل این که برای سیطره یابی بر جامعه شناسی اجتماعی وسیاسی، چالش های آزمونگرانه ی را در پیش رو دارد.

چیزی که عطا را از مارشال فهیم و صلاح الدین و امثالهم متمایز می کند این است که مرز میان وی و دیگران، یک احساس تاریخیِ مترسب شده است که با دریافت های امروزی درآمیخته و یک مجموعه ی فکری – راهبردی را شکل داده است. یک گروهی است که او را به حرکت درآورده  تا درحافظه ی جمعی، آگاهانه براند؛ کاری که درنظر رده ی اولی ها، عبث بود وبدعت.

خط فاصل دیگر میان وی و ثروتمندان «تنظیمی» نحوه مقابله با این پرسش سر راست است که آیا هنوز نسل کنونی به همان خط انحرافات گذشته بروند یا آن که دیگر زمان صحبت کردن در باره دروغ های تاریخی به سر آمده است؟

عطا نور، تبر تاکتیک را درست در خط هدف زد و بی آن که کار به آزمون دهی های عرصه پیکار بکشد، افکار عمومی را با سرعتی نامنتظر به سود سیاسی خودش متحول کرده است. سال 2014 سال دگردیسی های دراماتیک انتخاباتی بود و قدرت نمای خوش پوش بلخی، مرکزیت رهبری سیاسی «مقاومت» را از پنجشیر وکابل به حوزه ی بلخ منتقل کرد.

اما اگر احتمال بازشدن صحنه های جنگ گرم به شیوه ی گذشته کمرنگ وبی رنگ شده رفته، پیچیده گی ها، خطرات، برد وباخت های حیرت افزای دیگری ی به مراتب دشوار تر از رویارویی های نظامی درپیش است. اگر تقسیم قدرت بی هزینه صورت پذیرد، امتحان اصلی عطا نور، ازین بعد به مصاف وی خواهد آمد. با آن که مسأله هموار می شود، وضع اجتماعی و کارزار قدرت وآگاهی، ساعت به ساعت جنون آمیزتر و به موازات آن باعث سرشکسته گی شخ گردن های سنت گرا خواهد شد و اوست که باید خودش را درمرکزیت اوضاع، قایم کند. او ازین پس، آماج اصلی است.

هیچ کسی را نمی توان ( ازجنس طالب وضد طالب) مشخص به قلم داد که فرمان شرایط کنونی تاریخی ناساز را صادر کرده باشند؛ همه دردامِ یک سرنوشت محتوم مشابه به سرعت سیلاب پرقوت افتاده اند. هیچ کسی مکلف به نجات دیگران نیست. هرکس باید خودش را نجات دهد. سیاستگران نیز با همین قاعده جلو می روند. آن ها فقط صلاحیت انتخاب میان بد و بدتر را دارند. دوران ایده آل گرایی ها دیریست خاتمه یافته است.

وضعی درهم وبرهم پیش آمده است. درکارزار کنونی هستند کسانی در هر دوتیم انتخاباتی، میان طالب وضد طالب، که اگر مثل صفوف اولی های «بن اول» اشتباهات را بدون بازنگری وتحلیل از سرگیرند، شغل وشرافت داشته و ناداشته ی خود را در بازی های بعدی از دست خواهند داد.